Innowacyjna humanistyka. Z dr. hab. Rafałem Moczkodanem z Instytutu Literatury Polskiej rozmawia dr Marcin Lutomierski

– Dużo mówi się dziś o innowacyjności w nauce –ale raczej w odniesieniu do nauk ścisłych. A co z innowacyjną humanistyką? – Trzeba zacząć od dwóch nieporozumień, które towarzyszą takim pojęciom, jak humanistyka i nauki ścisłe, a także innowacyjność i kreatywność. Po pierwsze, sztucznie wytworzony podział na humanistykę i nauki ścisłe jest – moim zdaniem – nie do obronienia. A jest on wykorzystywany przez wiele osób jako rodzaj usprawiedliwienia czy buforu, który służy odsuwaniu zarzutów czy oczekiwań wobec nich. To znaczy: jestem równie sceptyczny wobec informatyka, który nie czyta powieści, jak też wobec polonisty, który deklaruje, że nie potrafi rozwiązać układu równań z dwiema niewiadomymi. To, że ktoś nie po-trafi obliczyć pola koła czy obsługiwać Excela, wcale nie czyni go humanistą. To jest osoba, która albo od początku nie chciała się uczyć matematyki i przekonała sama siebie, że nauki ścisłe są nie dla niej, albo – co zdarza się rzadziej – nie spotkała na swojej drodze odpowiednich nauczycieli..

Idea protez bionicznych w nowoczesnej protetyce

Over the past decades, a tremendous progress has been made in creating artificial machines and systems. Breakthroughs in this field have been possible through the collaboration of scientists, biologists, computer scientists, engineers and patients. A particularly promising area is the invention of bionic artificial limbs as well as bionic ear and eye prostheses. The connection of the nervous system with a bionic prosthesis enables it to partly fulfill the functions of a real limb. This is an opportunity for a disabled person to live a fairly normal life. The article discusses the progress made in recent years in creating bionic prostheses and presents the requirements of bionic prostheses, their advantages, disadvantages, applied solutions and directions for their further development

Wykrywanie obecności genomu rynowirusa w popłuczynach nosowych u chorych na astmę

Human rhinoviruses (HRV) are one of the nine genera belonging to a large family of Picornaviridae. They are responsible for the most cases of common cold, as well as one third to one half of upper respiratory tract (URT) infections. However, HRV are also associated with more severe illnesses, like acute otitis media, sinusitis and some lower respiratory tract diseases such as pneumonia, wheezing in children and exacerbations of asthma. Viral infections are associated with the majority of asthma exacerbations both in children (80-85%) and adults (75-80%), and about 60% of these are caused by HRV. However, the exact mechanism of HRV-induced exacerbations of the disease is not well understood, which makes it difficult to establish the effective treatment. There have already been many attempts to develop a sensitive and specific method of HRV detection in clinical samples. Some of them were based on virus cultures followed by acid lability test, whereas others implemented the reverse transcription polymerase chain reaction (RT-PCR) and amplification of conserved sequences of the rhinoviral genome. As numerous of these sequences are common to both rhinoviruses and enteroviruses (EVs), further analyses were necessary, which made those methods laborious, time-consuming and too difficult to use in routine diagnostics. Steininger et al. established an RT-PCR based sensitive and specific method of rhinovirus detection in clinical samples, which was tested to amplify 87 different tissue-culture-grown serotypes of HRV. The aim of this study was to evaluate a modified RT-PCR based method of HRV detection in clinical samples obtained from patients with asthma exacerbaions. We collected 41 nasal lavages from patients with asthma exacerbations who received hospital treatment either following an admission or in an out-patient clinic. HRV was found in 22 cases (54%), which corresponded well with the published data

Cykl estralny u świni domowej

Pigs belong to poliestral animals because their reproductive cycle is repeated several times per year. The characteristics of the menstruation involves repeated cycles of the integrated cellular reproductive axis. The morphological changes of the reproductive organs such as uterus, fallopian tubes and vagina accompany the progress of the menstrual cycle. The understanding of the estral cycle mechanism and the monitoring of the estrus phase in female individuals affect the efficiency of pig farming because they can help to resolve the problems in sow reproduction that cause financial loss in pig production

Wykształcenie rodziców a kierunki studiów ich dzieci

The paper aims to answer two questions concerning inequalities at the tertiary level of education. Firstly, the impact of social background on the choices of fields studies, and, secondly, the gender-driven selection of fields of study. Research conducted to date has shown a visible relationship between one’s social background and the selection of academic disciplines studied. Individuals who have better-educated parents are more likely to study prestigious fields such as law or medicine. It has also been claimed that women are more likely to choose studies in humanities and social Sciences whereas men favour technical studies. Will these trends continue to exist given the rapid increase in the number of tertiary-level students in Poland sińce 1990s? The results of a survey conducted in three public universities in Białystok in 2008 have shown that students’ choices are driven by both their social background and gender. Also, a relationship has been identified between the choices of fields of study and the overall propensity to take risks. The author interprets the results of the survey building on the theory of cultural Capital, theory of monopolisation and rational choice.Celem artykułu jest próba odpowiedzi na dwa pytania dotyczące nierówności na wyższym szczeblu edukacji. Pierwsze dotyczy wpływu pochodzenia społecznego na wybór kierunku studiów, drugie - selekcji między kierunkami ze względu na płeć. Dotychczasowe badania wykazały, że istnieje wyraźny związek między pochodzeniem społecznym a wyborem kierunku studiów. Osoby mające lepiej wykształconych rodziców częściej studiują na kierunkach prestiżowych, takich jak prawo czy medycyna. Wskazuje się również, że kobiety chętniej wybierają kierunki humanistyczne i społeczne, a mężczyźni kierunki techniczne. Czy w sytuacji szybkiego wzrostu liczby studentów, obserwowanego w Polsce od lat dziewięćdziesiątych XX w., te prawidłowości będą się utrzymywały? Wyniki sondażu przeprowadzonego na trzech państwowych uczelniach w Białymstoku w 2008 r. pokazują, że na wybory studentów nadal wpływają zarówno pochodzenie społeczne, jak i płeć. Zaobserwowano również związek między wyborem kierunku studiów a generalną skłonnością do podejmowania ryzyka. Autorka interpretuje wyniki tych badań w kategoriach teorii konfliktowej (monopolizacji), teorii kapitału kulturowego i teorii racjonalnego wyboru

Folikulogeneza i steroidogeneza jajnikowa u świń

Folliculogenesis is the process in which the basic structure of ovaries is created; it is required for the oocyte environment composition. Folliculogenesis begins in fetal life and leads to the creation of suitable environment for the oocyte metabolism in the ovary. This extremely dynamic and complex process coincides with meiosis of the oogonia. The complexity of the formation, growth and maturation of ovarian follicles is well explained not only by folliculogenesis but also by steroidogenesis which plays an important role in the creation of ovarian follicles

When a sociologist reasearches emotions, when a sociologist researches love

Artykuł opowiada o wątpliwościach i wyzwaniach, jakie stanęły przede mną – antropologizującym socjologiem – podczas początkowej fazy badań życia uczuciowego w środowiskach kuracjuszy oraz bywalców imprez klubowych. Odwołując się do doświadczeń z jakościowych badań emocji miłosnych w interakcjach intymnych i towarzyskich, podejmuję tematy: podobieństw i różnic w spojrzeniu na afektywną sferę życia człowieka w nauce i sztuce; wyznaczania granic między dyscyplinami i dziedzinami nauki, które zajmują się emocjami; poszukiwania rozwiązań definicyjnych i metodologicznych w badaniu emocji i miłości w socjologii rozumiejącej.This article talks about the concerns and the challenges that I (as sociologist with anthropological verve) was faced with during the early stages of the research of love life among sanatorium visitors and among clubbers. Referring to experiences from qualitative studying of love emotions in intimate and social interactions, I raise the following issues: similarities and differences in the perception of affective sphere of human life between science and art; the boundaries between disciplines and fields of science concerning emotions; definitional and methodological solutions in the study of emotions and love in interpretive sociology

Wielkie bazy danych jako nowe źródła informacji. Big data przyszłością dziennikarstwa?

Istotą każdego urządzenia sprzęgniętego w sieć informatyczną jest gromadzenie, przetwarzanie oraz przesyłanie danych. Wraz z postępem technologicznym ilość informacji, a przede wszystkim możliwości ich gromadzenia oraz interpretacji, pozwoliły na eksplorację tak zwanego big data w tych dziedzinach nauki, które do niedawna znajdowały się poza marginesem tzw. rewolucji danych. Zbiory big data początkowo wykorzystywane były jedynie przez instytucje finansowe. Na ich podstawie wyznaczano matematyczne prognozy ekonomiczno-gospodarcze. Obecnie, kiedy humanistyka stoi w ogniu krytyki, a prym w nauce wiodą nauki ścisłe, humanistyka zaczyna bronić się i – podobnie jak nauki ścisłe – korzystać z nowych technologii. W obrębie nauk humanistycznych dużą rolę zaczynają odgrywać dane, które umiejętnie przeanalizowane, pozwalają przewidywać zjawiska społeczne. Dane skorelowane ze sobą przez dziennikarzy danych stają się początkiem nowych, nieznanych historii. Autorka w swoim tekście wykazuje funkcje danych w procesie tworzenia przekazów dziennikarskich. Przedstawia je jako remedium na przeciążenie informacyjne. Upatruje w dziennikarstwie danych przyszłości w pozyskiwaniu i generowaniu informacji